Μονοπάτια Κατανόησης
Απόσπασμα εκ του Προλόγου του κ. Αθανάσιου Φωκά
Ελπίζω ότι τα Μονοπάτια Κατανόησης θα προσφέρουν στον αναγνώστη την ικανοποίηση, που απορρέει από την κατανόηση της προέλευσης των σκέψεων, των συναισθημάτων και των πράξεών μας. Η κατανόηση αυτή γεννά θαυμασμό για τη σοφία και την ομορφιά της φύσης, και ιδιαίτερα για το μεγαλύτερο επίτευγμά της, τη δημιουργία του ανθρωπίνου εγκεφάλου. Γράφοντας το βιβλίο ένιωσα βαθιά ευγνωμοσύνη για το προνόμιο του να μπορώ να απολαμβάνω μια πληθώρα σύνθετων και πολύπλευρων δημιουργημάτων της φύσης και της ανθρωπότητας. Ελπίζω ότι ο αναγνώστης θα νιώσει παρόμοια συναισθήματα. Η ενοποίηση και η αναλογική σκέψη αποτελούν κεντρικά θέματα του βιβλίου. Αναφορικά με αυτές τις έννοιες, αξίζει να σημειωθεί ότι η ολοκλήρωση του μοντέλου που ενοποιεί τις τέσσερις βασικές δυνάμεις της φύσης, τη βαρυτική, την ηλεκτρομαγνητική, την ασθενή και την ισχυρή, εξακολουθεί να αποτελεί το ‘Ιερό Δισκοπότηρο’ της Φυσικής. Κατ’ αναλογίαν, είναι φυσικό να προσπαθούμε να κατανοήσουμε τις βιολογικές και πολιτιστικές ‘δυνάμεις’ που υπαγορεύουν την ανθρώπινη εξέλιξη. Στο βιβλίο γίνεται προσπάθεια διερεύνησης αυτής της ενοποίησης. Αναλύοντας βασικούς νευρωνικούς μηχανισμούς, γίνεται σαφές ότι ο ανθρώπινος εγκέφαλος έχει προδιάθεση να αναζητεί τη γνώση και την ομορφιά, χωρίς την τεχνητή διάκριση ανάμεσα σε επιστήμες, γράμματα και τέχνες. Θεωρώ ότι η αναζήτηση αυτή απαιτεί μια ενοποιητική, διεπιστημονική, ολιστική προσέγγιση. Η ανάγκη για μια τέτοια προσέγγιση απορρέει από την κατανόηση ότι «τα πάντα σχετίζονται με τα πάντα». Ίσως κανείς δεν εξέφρασε αυτή την πραγματικότητα πιο εύγλωττα από τον Λεονάρντο Ντα Βίντσι, ο οποίος αποτελεί την ενσάρκωση της διεπιστημονικότητας: «Μελέτησε την επιστήμη της τέχνης, μελέτησε την τέχνη της επιστήμης. Ανακάλυψε τις αισθήσεις σου, κυρίως μάθε πώς να βλέπεις. Συνειδητοποίησε ότι τα πάντα συνδέονται με τα πάντα». Βασική προϋπόθεση μιας διεπιστημονικής προσέγγισης της γνώσης και του πολιτισμού είναι η κατανόηση του γεγονότος ότι η ζωή μάς παρέχει γενναιόδωρα πολλές πηγές ευχαρίστησης και ικανοποίησης, πέραν της χρηστικότητας, αποτελεσματικότητας, ισχύος και ομορφιάς των τεχνολογικών επιτευγμάτων. Πράγματι, στη ζωή υπάρχει κι εκείνο που, σύμφωνα με τον Ludwig Wittgenstein, «δεν μπορεί να ειπωθεί». Είναι αυτό που δεν είναι μόνο άρρητο, αλλά και γενικότερα μη αλγοριθμικό. Είναι πνευματικό, με την έννοια της πνευματικότητας ως πρόσβασης σε αισθήματα και άλλες δημιουργικές δυνατότητες που ενυπάρχουν στον εξαιρετικά πλούσιο και μυστηριώδη κόσμο του ασυνειδήτου. Πιστεύω, ότι η ζωή μας είναι ελλιπής χωρίς αυτό τον ανεξερεύνητο κόσμο ομορφιάς και δυνητικής ευδαιμονίας.
25.00€
Παράδοση σε 1-3 ημέρες
| Σελίδες : |
|
|---|---|
| Εξώφυλλο βιβλίου : |
|
Κεφάλαιο 1 Προκαταρκτικές έννοιες
Καινοτόμες έννοιες
Μία σύντομη φιλοσοφική θεώρηση
Μία σημαντική παράλειψη
Μέρος 1 Βασικές έννοιες
Κεφάλαιο 2 Εισαγωγή στην νευροφυσιολογία
‘Δικτυακοί’ έναντι ‘νευρωνιστών’
Χημική έναντι ηλεκτρικής επικοινωνίας
Συνάψεις
Γλοιοκύτταρα
Το δυναμικό ενεργείας και οι δίαυλοι ιόντων
Ιατρικές εφαρμογές
Από τις ιστολογικές χρώσεις στη νευροχειρουργική
Κεφάλαιο 3 Εισαγωγή στη νευροανατομία
Ο θάλαμος, τα βασικά γάγγλια και η παρεγκεφαλίδα
Ο φλοιός του εγκεφάλου και οι γείτονές του
Οι ινιακοί λοβοί
Οι κροταφικοί λοβοί
Οι βρεγματικοί λοβοί
Οι μετωπιαίοι λοβοί
Το μεταιχμιακό σύστημα
Διαφορές στις κλίμακες ωρίμανσης
Κεφάλαιο 4 Η αντίληψη ως λύση ενός αντίστροφου προβλήματος
Η οπτική αντίληψη ως λύση ενός αντίστροφου προβλήματος
Διασυνδεσιμότητα βραχέος, μέσου και ευρέος βεληνεκούς
Η υπεροχή του ασυνείδητου και η ουσία της συνείδησης
Κεφάλαιο 5 Από την ομοιόσταση και τη συνείδηση, στις μεταναπαραστάσεις: ένα μοναδικά ανθρώπινο επίτευγμα
Ομοιόσταση, αισθήματα και συναισθήματα
Νευρωνικοί μηχανισμοί ομοιόστασης
Μεταναπαραστάσεις
Μέρος 2 Ο μετασχηματιστικός ρόλος των μεταναπαραστάσεων και η πολιτιστική έναντι της βιολογικής εξέλιξης
Κεφάλαιο 6 Η προέλευση των μεταναπαραστάσεων και η γλώσσα
Ανατομικές διαφορές με τους εξελικτικούς μας προγόνους
Η γλώσσα
Κεφάλαιο 7 Οι μεταναπαραστάσεις της τέχνης, των μαθηματικών, της επιστήμης των υπολογιστών και της τεχνολογίας
Τέχνες
Μαθηματικά και Επιστήμη των Υπολογιστών
Τεχνολογία
Κεφάλαιο 8 Η σχέση μεταξύ βιολογικής και πολιτιστικής εξέλιξης
Βιολογική έναντι πολιτιστικής εξέλιξης
Μοριακή φυλογενετική
Η έννοια της ετεροδυναμικής αλληλεπίδρασης του ανθρώπου με το περιβάλλον
Η επίδραση του πολιτισμού στη γνωσιακή μας λειτουργία
Μέρος 3 Η αλληλεπίδραση ανάμεσα σε ασυνείδητες και συνειδητές διεργασίες
Κεφάλαιο 9 Εγγενής γνώση και μάθηση
Εγγενής και επίκτητη γνώση
Από τον συμπεριφορισμό στη νευροεπιστήμη
Η καθοριστική σημασία του ασυνείδητου
Κεφάλαιο 10 Μνήμη και Μάθηση
Συναπτική πλαστικότητα
Ιατρικές επιπτώσεις
Ο ρόλος της συνείδησης στη μάθηση
Κεφάλαιο 11 Το νευρωνικό υπόστρωμα των ασυνείδητων διεργασιών και των συνειδητών εμπειριών
Μυθοπλασία (confabulation)
Νευρωνικές συσχετίσεις συνειδητών και ασυνείδητων διεργασιών
Διοφθαλμικός ανταγωνισμός
Εννοιολογικοί νευρώνες
Κεφάλαιο 12 Στοιχεία οπτικής αντίληψης
Ανατομία και λειτουργικά χαρακτηριστικά της οπτικής επεξεργασίας
Χρώμα, φωτεινότητα και οξύτητα
Οπτική επεξεργασία
Πρόσωπο και συναισθήματα
Δυσλειτουργία της οπτικής επεξεργασίας
Mη δυνατότητα αντίληψης της κίνησης (ακινητοψία) ή χρωμάτων
(αχρωματοψία)
Τυφλή όραση και σύνδρομο Anton
Προσωπαγνωσία και σύνδρομο Capgras
Κεφάλαιο 13 Φως, όραση και τέχνη
Η διαίσθηση των μεγάλων καλλιτεχνών για τα πορτρέτα και τις καρικατούρες
Οι συσχετίσεις στις τέχνες και η διορατικότητα του Giacometti
Η σημασία της φωτεινότητας και του χρώματος για τους ιμπρεσιονιστές
Μέρος 4 Λειτουργική απεικόνιση, διέγερση του εγκεφάλου και ιατρική
Κεφάλαιο 14 Οι τεχνικές λειτουργικής απεικόνισης ΡΕΤ και SPECT και η διάγνωση της άνοιας
Υπολογιστική τομογραφία
Τομογραφία εκπομπής ποζιτρονίων
Ιατρικές εφαρμογές
Νόσος Αλτσχάιμερ και μετωποκροταφική άνοια
Υπολογιστική τομογραφία εκπομπής μονήρων φωτονίων
Κεφάλαιο 15 Η τεχνική λειτουργικής απεικόνισης του fMRI και μία εντυπωσιακή ιατρική εφαρμογή
Απεικόνιση μαγνητικού συντονισμού
Η τεχνική απεικόνισης του λειτουργικού μαγνητικού συντονισμού
Επικοινωνία με ασθενείς που θεωρούνταν σε φυτική κατάσταση μέσω fMRI
Κεφάλαιο 16 Διαφορετικά είδη διέγερσης του εγκεφάλου, νόσος του Πάρκινσον, μείζων κατάθλιψη & διπολική διαταραχή
Διέγερση του εγκεφάλου και κλινικές εφαρμογές
Διακρανιακή μαγνητική διέγερση
Διακρανιακή ηλεκτρική διέγερση
Η βαθιά διέγερση του εγκεφάλου
Η νόσος του Πάρκινσον
Κατάθλιψη και διπολική διαταραχή
Στρες
Κεφάλαιο 17 Ο διεπιστημονικός χαρακτήρας της ιατρικής
Τα μαθηματικά και η επιστήμη των υπολογιστών
Φυσική
Χημεία
Μικροβιολογία – Φαρμακολογία
Μοριακή βιολογία
Μέρος 5 Η αναζήτηση της αφανούς πραγματικότητας
Κεφάλαιο 18 H ουσία των μαθηματικών
Γενίκευση και αλληλεπίδραση με την φυσική
Ο ρόλος της ομορφιάς στη μαθηματική φυσική
Η αναζήτηση της ενοποίησης
Ενοποίηση στα μαθηματικά
Κεφάλαιο 19 Πώς μπορεί να επιλυθεί το πρόβλημα της συνείδησης;
Ο ρόλος των Μαθηματικών στη φυσική και στη βιολογία
Η μαθηματική αναπαράσταση πλευρών της συνείδησης
Η προσέγγιση του Sir Roger Penrose στην αποκωδικοποίηση της συνείδησης
Η ανάγκη ορθού ορισμού της συνείδησης
Επίλογος
Ευχαριστίες
Βιβλιογραφία