Κεφάλαιο 1 ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΤΗΣ ΟΠΤΙΚΗΣ - ΔΙΟΡΘΩΤΙΚΟΙ ΦΑΚΟΙ          1

Η διάδοση του φωτός                                1

Τα διαθλαστικά μέσα                                                    3

Τα είδη των φακών                                        6

Συμβολισμός των φακών                                                         8

Η μέτρηση των φακών                                                          10

Φαινομενική κίνηση πίσω από ένα φακό                                                    10

Σφαιρόμετρo                                                                    11

Φακόμετρο                                                                          12

Τα σφάλματα των φακών                                                             14

Χρωματική εκτροπή                                                               15

Σφαιρική εκτροπή                                                                     15

Αστιγματισμός λοξών ακτίνων                                                     16

Κόμη                                                                                                         16

Παραμόρφωση ειδώλου                                                          16

Καμπύλωση πεδίου                                                                    17

Τεχνικά χαρακτηριστικά των διορθωτικών φακών               17

Υλικά κατασκευής των φακών των γυαλιών                          17

Γυαλιά ηλίου - Απορροφητικοί φακοί                         19

Επιστρωμένοι (coated) φακοί                                                     21

Ασφάλεια των οφθαλμικών διορθωτικών φακών                      21

 

Κεφάλαιο 2 Η ΟΠΤΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΜΑΤΙΟΥ                              25

Το μάτι σαν οπτικό όργανο                                                             25

Το απλοποιημένο σχηματικό μάτι                                                    26

Ο ρόλος της κόρης στη διάθλαση του ματιού                                    27

Εμμετρωπία - Αμετρωπία                                                      29

Προσαρμογή - Σύγκλιση (κοντινή όραση)                                                    33

Προσαρμογή                                                                              33

Σύγκλιση                                                                                    35

Κεφάλαιο 3 Η ΟΠΤΙΚΗ ΔΙΟΡΘΩΣΗ ΤΩΝ ΑΜΕΤΡΩΠΙΩΝ                             37

Εξουδετέρωση των αμετρωπιών με φακούς                  37

Ο ρόλος της απόστασης του διορθωτικού φακού από το μάτι     40

Μεγέθυνση                                                              41

Πρισματική δράση των εκκεντρωμένων φακών                 42

Διακορική απόσταση - ύψος των οπτικών κέντρων                43

Κεφάλαιο 4 ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΕΣ ΔΟΚΙΜΑΣΙΕΣ ΤΗΣ ΟΡΑΣΗΣ                    45

Οπτική οξύτητα                                                                      45

Λογαριθμικοί πίνακες οπτικής οξύτητας                                                  48

Ευαισθησία στην οπτική αντίθεση (contrast sensitivity)             50

Ευαισθησία στο φωτεινό θάμβος (glare sensitivity)                              52

Εξέταση υποκρινόμενου ασθενούς                                                          53

Διαφορική διάγνωση υποκρισίας – υστερίας                                                 53

Εξεταστικές δοκιμασίες για τη διάγνωση λειτουργικών διαταραχών της όρασης                                     53

Μειωμένη όραση στα παιδιά                                                     57

Κεφάλαιο 5 ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΗ ΔΙΑΘΛΑΣΤΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ                        59

Κερατομετρία                                                                  59

Οφθαλμόμετρο (Javal)                                                          60

Κερατόμετρo                                                                           62

Τοπογραφία κερατοειδούς                                                        63

Αυτόματα διαθλασίμετρα                                                      64

Σκιασκοπία                                                                        64

Περιγραφή του σκιασκοπίου                                                        65

Φωτεινή ταινία και αντανάκλαση                                                     66

Τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της αντανάκλασης         67        

Αδρά εκτίμηση της αμετρωπίας                                                     72

Εξουδετέρωση                                                                               73

Καθορισμός του άξονα του αστιγματισμού                          75

Η διαδικασία της εξουδετέρωσης                                                     77

Ιδιαίτερες δυσκολίες στη σκιασκοπία                                                    82

 

Κεφάλαιο 6 ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΙΚΗ ΔΙΑΘΛΑΣΤΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ              87

Οπτική οξύτητα και διαθλαστική ανωμαλία                              87

Μέθοδος της ομίχλης                                                                    88

Αστεροειδής κύκλος                                                                90

Σταυροειδής κύλινδρος                                                            91

Εναλλακτικοί τρόποι προσδιορισμού του αστιγματισμού                 96

Τελικός έλεγχος και ρύθμιση του σφαιρώματος                         97

 

Κεφάλαιο 7 ΥΠΕΡΜΕΤΡΩΠΙΑ                                         99

Αιτιολογία                                                                                                99

Η οπτική κατάσταση του υπερμετρωπικού ματιού             100

Εξέλιξη της υπερμετρωπίας                                                               101

Συμπτώματα της υπερμετρωπίας                                                   101

Οπτική διόρθωση της υπερμετρωπίας                                                   102

Αφακία                                                                                          103

Διορθωτικά γυαλιά                                                                    103

Διόρθωση της αφακίας με φακούς επαφής                                                106

Ενδοφακοί                                                          106

 

Κεφάλαιο 8 ΜΥΩΠΙΑ                                                                                107

Αιτιολογία - Εξέλιξη                                                           107

Η οπτική κατάσταση του μυωπικού ματιού                                              109

Συμπτώματα της μυωπίας                                                    109

Οπτική διόρθωση της μυωπίας                                                       110

 

Κεφάλαιο 9 ΑΣΤΙΓΜΑΤΙΣΜΟΣ                              113

Αιτιολογία - Εξέλιξη                                                                113

Η οπτική κατάσταση του αστιγματικού ματιού        114

Συμπτώματα του αστιγματισμού                                                        114

Οπτική διόρθωση του αστιγματισμού                                                116

 

Κεφάλαιο 10 ΠΡΕΣΒΥΩΠΙΑ                                        119

Αιτιολογία - Εξέλιξη                                                                         119

Συμπτώματα της πρεσβυωπίας                                                119

Διορθωτικά γυαλιά και προσαρμογή                                                      120

Η οπτική διόρθωση της πρεσβυωπίας                                                 120

Διπλοεστιακά γυαλιά                                                                          121

Πολυεστιακά γυαλιά                                                                            124

Μέτρηση πολυεστιακού στο φακόμετρο                                                    128

Προσδιορισμός της κοντινής διόρθωσης                                                                                                                       

Κεφάλαιο 11                                                                                 129

ΑΝΙΣΟΜΕΤΡΙΑ                                                                 133

Άνιση οπτική οξύτητα                                                                   133

Ανισοφορία                                                                         134

Ανισοεικονία                                                                          135

Η εξέταση του ανισομετρωπικού ασθενούς                                                 136

Η διόρθωση της ανισομετρωπίας                                                 137

Κεφάλαιο 12 ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΠΡΙΣΜΑΤΩΝ       139

Μέτρηση της γωνίας του στραβισμού                                                139

Συνταγογράφηση πρισμάτων                                                     141

Αυτοκόλλητα πρίσματα Fresnel                                               143

Πρισματική δράση με εκκέντρωση φακών                                              143

Κεφάλαιο 13 ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΔΙΟΡΘΩΣΗ ΤΩΝ ΑΜΕΤΡΩΠΙΩΝ              145

Οι παλαιότερες κερατοδιαθλαστικές επεμβάσεις                           145

Οι σύγχρονες διαθλαστικές επεμβάσεις                                                     146

Αστιγματικές κερατοτομές (ΑΚ, astigmatic keratotomies)            147

Τα excimer lasers                                                              148

Φωτοδιαθλαστική κερατεκτομή (PRK, photorefractive keratectomy)    148

Laser in situ κερατοσμίλευση (Lasik)                                            149

Επιλογή της επέμβασης στη διαθλαστική χειρουργική            150

Σφαιρική μυωπία                                                                                151

Απλός μυωπικός αστιγματισμός                                                  151

Σύνθετος μυωπικός αστιγματισμός                                                151

Μικτός αστιγματισμός (π.χ. +1,00sph -4,00cyl) (Lasik)             151

Υπερμετρωπία                                                                                      152

Ενδοκερατοειδικοί δακτύλιοι                                                          152

Διόρθωση υψηλής μυωπίας με ενδοφακούς σε έμφακα μάτια                   153

 

Κεφάλαιο 14 ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΟΠΤΙΚΩΝ ΒΟΗΘΗΜΑΤΩΝ ΧΑΜΗΛΗΣ ΟΡΑΣΗΣ       155

Χαμηλή όραση                                                            155

Η εξέταση του ασθενούς με χαμηλή όραση                                              156

Ιστορικό                                                                156

Αδρά οφθαλμολογική εξέταση                                                     157

Ειδικές λειτουργικές εξετάσεις                                                 157

Αξιολόγηση των ειδικών λειτουργικών εξετάσεων                 162

Φωτισμός - Ειδικά φίλτρα                                                         163

Τύποι οπτικών βοηθημάτων χαμηλής όρασης                      163

Ισχυροί θετικοί φακοί                                                                      164

Τηλεσκοπικά συστήματα                                                    167

Ηλεκτρονικά συστήματα                                                        169

 

Κεφάλαιο 15 ΦΑΚΟΙ ΕΠΑΦΗΣ                                     171

Οπτική των φακών επαφής                                                    172

Άκαμπτοι φακοί επαφής (Rigid)                                               173

Εφαρμογή άκαμπτων αεριοδιαπερατών φακών επαφής               174

Αντιμετώπιση της κακής εφαρμογής                                                 177

Περιοδική επανεξέταση                                                      177

Μαλακοί φακοί επαφής (soft)                                                      179

Εφαρμογή μαλακών φακών επαφής                                                  180

Βλάβες των ματιών από τη χρήση φακών επαφής          182

Εφαρμογή φακών επαφής σε ειδικές περιπτώσεις                       186

Κερατόκωνος                                                                                         186

Αφακία                                                                                      187

Αστιγματισμός                                                                        187

Πρεσβυωπία                                                                                     189

Έγχρωμοι φακοί επαφής                                                           190

Θεραπευτικοί φακοί επαφής                                                              191

Καθαρισμός και αποστείρωση των φακών επαφής             191

Καθαρισμός των φακών επαφής                                                      191

Αποστείρωση των μαλακών φακών επαφής                          191
Χρήση κολλυρίων και φακοί επαφής                                                        192

 

Παράρτημα 1 - Οδηγία της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τις προϋποθέσεις όρασης που  πρέπει να ισχύουν για τη λήψη ή την ανανέωση άδειας οδήγησης                                                          194

Παράρτημα 2 - Κατηγορίες βαρύτητας αναπηρίας όρασης σύμφωνα με τη διεθνή  στατιστική ταξινόμηση νόσων                           195                        Παράρτημα 3 - Σκιασκοπία (κλινικά παραδείγματα)                 196

 

Ελληνική βιβλιογραφία                                                  201

Ξένη βιβλιογραφία                                                                  202

Ευρετήριο                                                                             205

Παραρτήματα

Βιβλιογραφία